Hình thức kỷ luật sa thải được áp dụng như thế nào ? Ai là người được quyền ra quyết định kỷ luật sa thải người lao động ? 

Điều 126 của Bộ luật lao động 2012.

Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong những trường hợp sau đây:

1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe doạ gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động;

2. Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương mà tái phạm trong thời gian chưa xoá kỷ luật hoặc bị xử lý kỷ luật cách chức mà tái phạm.

Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 127 của Bộ luật này;

3. Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong 01 tháng hoặc 20 ngày cộng dồn trong 01 năm mà không có lý do chính đáng.

Các trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm: thiên tai, hoả hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.

Điều 125 BLLĐ 2021 có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2021 cũng quy định chi tiết hình thức kỷ luật sa thải.

Về thẩm quyền ra quyết định sa thải:

Khoản 4 Điều 30 Nghị định 05/2015/NĐ-CP ngày 12/01/2015, quy định chi tiết một số điều của Bộ luật lao động 2012, hướng dẫn trình tự xử lý kỷ luật lao động, quy định cụ thể như sau:

Người giao kết hợp đồng lao động theo quy định tại các Điểm a, b, c và d Khoản 1 Điều 3 Nghị định này là người có thẩm quyền ra quyết định xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động. Người được ủy quyền giao kết hợp đồng lao động chỉ có thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động theo hình thức khiển trách.

Theo quy định nêu trên thì chỉ người đại diện theo pháp luật của pháp nhân mới có quyền ra quyết định kỷ luật sa thải.

Tuy nhiên, Khoản 12 Điều 1 Nghị định 148/2018/NĐ-CP, ngày 24/10/2018, sửa đổi bổ sung một số điều Nghị định 05/2015/NĐ-CP, ngày 12/01/2015, quy định như sau:

Người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động là người có thẩm quyền ra quyết định xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động.\

Về khái niệm người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động đã được hướng dẫn cụ thể tại Khoản 1 Điều 1 Nghị định 148/2018/NĐ-CP ngày 24/10/2018, theo đó:

. Người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động là người thuộc một trong các trường hợp sau:

a) Người đại diện theo pháp luật quy định tại điều lệ của doanh nghiệp, hợp tác xã;

b) Người đứng đầu cơ quan, đơn vị, tổ chức có tư cách pháp nhân theo quy định của pháp luật;

c) Người được các thành viên của hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân ủy quyền làm người đại diện theo quy định của pháp luật;

d) Cá nhân trực tiếp sử dụng lao động;

e) Người được người đại diện theo pháp luật quy định tại Điểm a hoặc người đứng đầu cơ quan, đơn vị, tổ chức quy định tại Điểm b Khoản này ủy quyền bằng văn bản về việc giao kết hợp đồng lao động.”

Như vậy, so với Nghị định 05/2015/NĐ-CP thì đến Nghị định 148/2018/NĐ-CP đã mở rộng đối tượng được quyền ký quyết định kỷ luật sa thải mà không chi giới hạn người đại diện theo pháp luật mới được ký ban hành quyết định kỷ luật sa thải.